116. rocznica śmierci Stanisława Wyspiańskiego

28 listopada to dla naszej szkoły ważna data – dzisiaj mija bowiem 116 lat od śmierci Stanisława Wyspiańskiego. Prawie całe życie, poza małymi wyjątkami, związany z Krakowem, tam również umarł i został pochowany w Krypcie Zasłużonych na Skałce. Pogrzeb Stanisława Wyspiańskiego odbył się 2 grudnia i miał niezwykły charakter.

Marta Tomczyk-Maryon w swojej książce Wyspiański tak opisuje to wydarzenie:

Wiadomość o śmierci Wyspiańskiego wywołała wielkie poruszenie. Mimo że było powszechnie wiadomo, w jak ciężkim stanie jest artysta, wielu przyjaciół nie mogło się z tym pogodzić. Stanisław Stanisławski, aktor i znajomy Wyspiańskiego, wspominał tę chwilę w taki oto sposób:

„Siedzieliśmy w kilkoro u Michalika, gdy przyszła wieść o śmierci autora Wesela. 

A teraz co? - spytał Włodzio. - Chyba Kraków zamknąć”

Jednak nie tylko Kraków odczuł tę stratę. Wiadomości o śmierci Wyspiańskiego, opisy przygotowań do pogrzebu, a następnie relacje z samej uroczystości na wiele dni (od 28 listopada do 4 grudnia) zajęły pierwsze strony wszystkich gazet. [...]

Do Krakowa zaczęły napływać telegramy kondolencyjne wysyłane przez różne organizacje i osoby prywatne. Ich łączną liczbę szacuje się na trzy tysiące. Dzień po śmierci artysty rozpoczęły się przygotowania do pogrzebu. [...]

Miasto artysty uczciło jego pamięć najlepiej, jak potrafiło. Uroczystościom pogrzebowym nadano wymiar narodowy, nikt nie miał wątpliwości, że zmarł największy z polskich artystów. Na pogrzeb przyjechał niemal cały świat kultury i tysiące zwykłych ludzi. Liczbę jego uczestników ocenia się na czterdzieści tysięcy. Na grób wybrano Kryptę Zasłużonych na Skałce – od roku 1880 miejsce pochówku najwybitniejszych Polaków.

Stanisław Wyspiański w Warszawie był tylko raz – w 1898 roku. Przyjechał na wystawę konkursową malarstwa i rzeźby zorganizowanej w Resursie Obywatelskiej przy Krakowskim Przedmieściu. Odwiedził wtedy Łazienki Królewskie i ta wizyta zainspirowała Wyspiańskiego do napisania „Nocy listopadowej”, której akcja rozgrywa się 29 listopada 1830 roku, czyli w momencie wybuchu powstania listopadowego.

Dlatego też to właśnie w Łazienkach Królewskich, niedaleko Amfiteatru stoi pomnik (a właściwie popiersie) Stanisława Wyspiańskiego, latem rozświetlany zachodzącym słońcem, w listopadzie – pokryty śniegiem... Inicjatorem ustawienia rzeźby w tym miejscu był aktor Janusz Zakrzeński.

A Łazienki Królewskie co roku w listopadzie organizują szereg imprez związanych z patronem naszej szkoły.